مواد شیمیایی خطرناک در تشکهای کودک: تهدیدی برای سلامت مغز نوزادان و خردسالان

سهشنبه، ۲۲ آوریل ۲۰۲۵ — دو مطالعه جدید نشان دادهاند که نوزادان و کودکان نوپا ممکن است هنگام خواب در معرض مواد شیمیایی زیانبار موجود در تشکهایشان قرار بگیرند.
بر اساس یکی از این مطالعات، نمونههای هوای گرفتهشده از ۲۵ اتاق خواب کودک حاوی سطوح بالایی از بیش از ۲۰ نوع فتالات (Phthalates)، مواد ضد حریق و سایر مواد شیمیایی بالقوه مضر بوده است.
پژوهشگران گزارش دادهاند که بیشترین میزان این مواد شیمیایی در اطراف تختهای کودکانی که بین ۶ ماه تا ۴ سال سن داشتهاند یافت شده است. نتایج این تحقیق در نشریه Environmental Science and Technology Letters منتشر شده است.
در مطالعه دوم، پژوهشگران ۱۶ تشک تازهخریداریشده کودک را بررسی کردهاند و تأیید کردهاند که این تشکها به احتمال زیاد منبع اصلی این مواد شیمیایی در اتاق خواب کودکان هستند.
بر اساس مطالعه منتشرشده در نشریه Environmental Science & Technology، زمانی که پژوهشگران دمای بدن و وزن کودک را روی تشک شبیهسازی کردند، میزان انتشار مواد شیمیایی بهطور چشمگیری افزایش یافت.
مریم دایموند (Miriam Diamond)، استاد علوم محیطزیست در دانشگاه تورنتو و پژوهشگر ارشد این مطالعه گفت:
«خواب برای رشد مغز، بهویژه در نوزادان و کودکان خردسال بسیار حیاتی است.»
او در بیانیهای خبری افزود:
«اما یافتههای ما نشان میدهد که بسیاری از تشکها حاوی موادی هستند که میتوانند به مغز کودکان آسیب برسانند. این زنگ خطری است برای تولیدکنندگان و سیاستگذاران تا اطمینان حاصل کنند که تخت کودکان ایمن است و از رشد سالم مغز آنها پشتیبانی میکند.»
به گفته پژوهشگران، فتالاتها و مواد ضد حریق اندازهگیریشده در این مطالعه از دسته مواد مختلکننده هورمونی هستند. این مواد با بر هم زدن سیستم هورمونی بدن، با مشکلاتی همچون اختلالات یادگیری، کاهش بهره هوشی، مشکلات رفتاری و ضعف حافظه در ارتباط هستند.
کودکان بهطور خاص در برابر این مواد آسیبپذیرتر هستند، زیرا مغزشان هنوز در حال رشد است و سرعت تنفس آنها ۱۰ برابر بیشتر از بزرگسالان است.
همچنین، پوست کودکان نفوذپذیری بیشتری دارد و نسبت سطح پوست به وزن بدن آنها سه برابر بیشتر از بزرگسالان است.
اتاق خواب این کودکان در شهرهای تورنتو و اتاوا در کانادا قرار داشته و تمامی تشکها در کانادا خریداری شدهاند. با این حال، پژوهشگران اشاره کردهاند که بیشتر مواد استفادهشده در این تشکها از کشورهایی چون آمریکا، مکزیک و سایر کشورها تأمین شده و بنابراین نتایج این مطالعه میتواند برای تشکهایی که در سراسر آمریکای شمالی خریداری میشوند نیز قابل تعمیم باشد.
آرلین بلوم (Arlene Blum)، مدیر اجرایی مؤسسه سیاست علمی سبز (Green Science Policy Institute)، در بیانیهای خبری گفت:
«والدین باید با خیال آسوده فرزندانشان را برای خوابیدن روی تخت بگذارند و مطمئن باشند که در محیطی ایمن و راحت هستند.»
او افزود:
«مواد ضد حریق سابقهای طولانی در آسیبرساندن به عملکرد شناختی و توانایی یادگیری کودکان دارند. این نگرانکننده است که این مواد هنوز در تشکهای کودکان یافت میشوند، در حالیکه میدانیم اثربخشی آنها در جلوگیری از آتشسوزی اثباتنشده و حتی برای رعایت استانداردهای اشتعالپذیری هم ضروری نیستند.»
پژوهشگران بر این باورند که تولیدکنندگان باید در استفاده از مواد شیمیایی در تشکهای کودکان دقت بیشتری داشته باشند و قوانین سختگیرانهتری برای استفاده از این مواد لازم است.
در این میان، پژوهشگران به والدین توصیه میکنند برای کاهش تماس کودکان با این مواد، فضای خواب آنها را ساده نگه دارند و از بالشها، پتوها و اسباببازیهای غیرضروری در تخت کودک پرهیز کنند.
همچنین، آنها پیشنهاد میدهند که ملحفهها و لباسخواب کودک را مرتب بشویند و تعویض کنند، زیرا این پارچهها میتوانند بهعنوان یک سد محافظ در برابر مواد شیمیایی موجود در تشک عمل کنند.
به گفته پژوهشگران، پارچههایی که رنگی نیستند یا رنگهای خنثی دارند ایمنترند، زیرا برای حفظ رنگ در برابر نور خورشید نیازی به استفاده از فیلترهای UV ندارند.
منابع:
بیانیه خبری مؤسسه سیاست علمی سبز (Green Science Policy Institute)، ۱۵ آوریل ۲۰۲۵